Nguyễn thượng Chánh,
d.v.m
|
|
Fast
food là một hiện tượng đặc thù của xả hội Bắc Mỹ. Chỉ
riêng tại Hoa Kỳ cũng có trên 300.000 nhà hàng Fast Food các loại. Vì sao kỹ nghệ nầy quá phổ biến như vậy
? Câu trả lời đơn giản là, ăn Fast Food vừa ngon, vừa tiện,
vừa nhanh và lại củng vừa túi tiền của mọi người.
Fast Food không ngừng phát triển và bành trướng
thêm lên mổi ngày. Sự thành công nầy một phần củng nhờ tính chất bình dân của
nó, và củng như sự đáp ứng mạnh mẽ của quần chúng các
giới, nhất là giới choai choai và trẻ em. Nói về quảng cáo, khuyến mãi thì rất
là khoa học và củng thật táo bạo . Mua một tặng
một, mua món nầy tặng thêm món khác ,
tặng phiếu ăn miển phí, tặng phiếu
đổ xăng, xổ số rút thăm trúng quà hoặc trúng nhửng giãi thưởng đáng giá
như nhửng chuyến du lịch
chẳng hạn.Ngoài ra họ củng thường
nhắm mục tiêu quảng cáo vào giới khách hàng trẻ tuổi và giới thiếu nhi, như tặng
đồ chơi, hình tượng, posters
mang hình các tài tử, các lực sĩ sáng chói.
Họ củng đôi khi bảo trợ các cuộc
tranh tài thể thao , các công trình có tính cách phúc lợi công cộng tại địa phương vv….. Họ thường
xuyên nghiên cứu thêm nhửng sản phẫm mới, nhửng món ăn mới lạ. Fast Food ngày
nay đả vượt khỏi ranh giới Bắc Mỹ để có mặt khắp
năm châu bốn biển. Fast Food đả trở thành một
sắc thái tiêu biểu trong cuộc sống
của chúng ta. Kỹ nghệ Fast Food được
trang bị với đầy đủ các phòng thí nghiệm
về dinh dưỡng thật tiên tiến , họ có cả nông trại để sản xuất nguyên vật liệu ngỏ hầu đáp ứng các yêu cầu của thị trường.
Đọc đến đây chắc các bạn củng đả hình dung được
một vài tên tuổi nổi bật của kỹ nghệ thức
ăn nhanh rồi.
Các nhà dinh
dưỡng học đều cho rằng Fast Food chứa nhiều
Calories ( ăn nhiều dể bị mập phì đó !
), nhiều đường, nhiều muối sodium, nhiều chất
béo , củng như nhiều cholesterol. Ăn Fast Food thường
xuyên rất có thể có hại cho sức khỏe.
Calories : để
duy trì một sức khỏe tốt, The American Heart Association khuyến cáo mổi
ngày chúng ta cần :
-tổng số
Calories do thức ăn,thức uống đem vào là 2000 Calories, trong số nầy năng lượng
do chất béo tạo ra phải ít hơn 30 %. Nên hạn chế số
chất béo ăn vào không được
hơn 70 gr / ngày (
1 gr chất béo tạo ra 9 Cal ). Muốn tính nhu cầu năng lượng thì lấy
số cân nặng bằng pounds nhân
cho 15 cho người
năng hoạt động và cho 13 nếu là người
tà tà ít hoạt động.
- Cholesterol do thức ăn mang vào không được
quá 300 mg.
Các chất bột đường (
carbohydrate ), đạm ( Protein ), và chất béo ( Lipid, fat ) đều tạo ra năng lượng
Calories. Trên nguyên tắc, nếu số Calories ăn vào nhiều hơn nhu cầu
cần thiết sẻ dể bị lên cân và mập phì ra. Muốn giãm cân thì phải ăn ít lại hoặc
phải vận động hay tập thể dục thường xuyên để đốt bớt số Calories
thặng dư.
Đường và chất bột đường ( Carbohydrate) : đường( sucrose,
saccharose ) thường
có nhiều trong bánh, kẹo, cà rem, chocolat và trong các loại nước
ngọt có gaz .Trong sửa bò, đường
là lactose, và đường của trái cây là fructose. Chất bột
đường là tinh bột, bánh mì, khoai tây và các loại pasta vv…. Về mặt năng lượng,
mổi 1 gr đường hoặc chất bột đường
đều tạo ra 4 Calories ( kcal). Mổi lon
Coca hay Pepsi 355ml,loại regular có chứa
lối 8- 9 muổng café đường, với
số năng lượng tạo ra là khoãng 180 Cal. Vấn đề
quan trọng của fast food là nhửng loại thực phẩm có glycemic index ( GI ) quá cao. GI hay chĩ số
đường lượng tức vận
tốc chuyễn hóa của đường hay carbohydrate ra thành glucose
để vào trong máu. Một thức ăn có GI càng cao thì đường
lượng ( glycemia ) trong máu càng tăng nhanh. Trong fast
food, những thực phẫm có GI cao là các loại đường
cát, bánh mì và các loại bánh làm từ bột quá trắng, quá nhuyễn và quá tinh khiết, các loại
nước ngọt như coca,
pepsi , cookies, crackers, khoai tây,
chip, fries , donuts, muffins, bagel,
beer ( maltose ) ……Đường lượng
tăng càng nhanh thì tuyến tụy tạng ( pancreas ) tiết càng nhiều Insulin để giúp đem glucose vào tế bào nhầm mục đích tạo năng lượng
và rút đường lượng
xuống mức bình thường. Ở bệnh tiểu đường
loại II, tức bệnh chúng ta thường gặp nhất, tế bào đôi khi thay đổi “ ổ khóa” nên “chìa khóa” Insuline không thể
mở cửa để đem đủ số glucose cần thiết vào trong tế bào người
ta gọi là Insulin Intolerance.Glucose trong máu còn quá nhiều(
hyperglycemia) nên tụy tạng vẩn phải tiếp tục tiết thêm Insulin hoài( hyperinsulinism). Tình trạng nầy càng trầm
trọng hơn đối với nhửng người
đả bị mập phì sẵn cũng như đối với người
ít chịu vận động và tập thể dục thường xuyên . Insulin,
không nhửng giúp đem glucose vào tế bào,
nó củng còn làm giới hạn việc loại
bỏ chất béo trong cơ thể.. Ngoài ra sau bửa ăn, carbohydrate cũng kích thích cỏ
thể sản xuất enzym Lipoprotein lipase (
LPL ). Chất nầy có khuynh hướng làm gia
tăng sự tích tụ và tồn trử của mỡ.
Muối Sodium. Hằng ngày
chúng ta đều cần một lượng muối tối thiểu để thay thế và bù
đấp lượng sodium đa được cơ
thể sử dụng trong công việc biến dưỡng của
nó.Đây là muối ăn sodium chloride mà chúng ta
dùng để nêm nếm đồ ăn.
Nhu cầu sodium
của cơ thể là từ 1000-3000mg/ ngày , tương đương với ½ - 1
muỗng café muối bọt. Muối bếp chứa 40% sodium. Sodium không nhửng chỉ có ở
muối ăn mà thôi, chúng còn có thể hiện
diện dưới dạng muối ẩn trong các loại thực phẫm biến chế theo
lối công nghiệp , trong thịt nguội,
trong đồ hộp như sodium benzoate, sodium nitrite ( trong sausage, hot dog,
smoked meat, salami, lạp xưỡng vv… ), sodium
acid pyrophosphate, sodium bicarbonate ( bột nổi để làm bánh
, baking powder ), sodium phosphate và monosodium
glutamate ( MSG ) tức là bột ngọt.
Ăn nhiều muối quá có thể có hại cho tim, cho thận và có thể làm gia tăng áp xuất động mạch dể đưa
đến tai biến mạch máu não.
Chất béo
bão hòa ( saturated fat ) : thực phẫm
chứa nhiều chất béo là nguyên nhân làm gia tăng lượng
cholesterol trong máu, làm xơ cứng động mạch,
làm tăng áp huyết,, làm tắc nghẻn mạch vành nuôi tim, dẩn đến các bệnh chứng về tim
mạch như làm đau thắt ngực,
hoặc gây tai biến mạch máu não.
Chất béo bão hòa là chất béo xấu. Loại nầy thường
có nhiều trong thịt,mỡ của các loài động
vật, và trong bơ sữa. Thực vật chứa rất ít chất béo
bão hòa, ngoại trừ dầu dừa ( coconut oil ), nước
cốt dừa ( coconut cream, coconut milk ) và dầu palm (
palm oil ) đều chứa một tỷ lệ chất
béo bão hòa thật là cao. Hảy cẩn thận đối với 3 chất nầy.
Cholesterol là gì ? Đây
là một loại chất béo. Cholesterol không tạo ra năng lượng.
Nhiệm vụ của cholesterol là giúp tạo ra
nhửng hormons (estrogen, androgen,
progesteron , cortison vv… ) Cholesterol cần thiết cho hoạt động của hệ thần kinh, cho sự thành lập màng tế bào, củng
như trong việc sản xuất ra các muối mật giúp tiêu hóa. Phần lớn 80 % Cholesterol do
gan sản xuất ra, phần còn lại do thực phẫm gốc động vật đem vào từ bên ngoài. Cholesterol có nhiều trong thịt,
mỡ, da gà, trong đồ lòng (tim, gan, bao tử, thận,óc ), trong cá, trong tôm, tép
,cua, sò, trong lòng đỏ hột gà, trong sửa bò, bơ, fromage,
crème vv…. Chất béo bão hòa có khuynh hướng
kích thích gan sản xuất thêm nhiều cholesterol và làm tăng hàm lượng
chất nầy trong máu. Ở người có sức khỏe
tốt, cơ thể
tự điều tiết sự sản xuất cholesterol và
giử hàm lượng cholesterol ở mức độ bình thường.
Trong máu, cholesterol được chuyển vận bởi 2 loại Lipoprotein. Nếu được
chuyển vận bằng loại Lipoprotein có tỷ
trọng cao thì được gọi là high density lipoprotein ( HDL),đó là cholesterol tốt. Ngược
lại, nếu được Lipoprotein có tỷ trọng thấp , low density lipoprotein ( LDL ) chở thì
gọi là cholesterol xấu. Một tỷ lệ cholesterol xấu quá cao, là một trong nhiều
nguyên đưa đến tình trạng nghẻn mạch và các bệnh chứng về
tim mạch nói chung.. Cholesterol tốt HDL, giúp chở bớt cholesterol xấu ra khỏi
lòng mạch để đem về gan.
Triglyceride
là gì ? là một loại
chất béo rất cần thiết cho cỏ thể và là nguồn năng lượng
chính yếu được dự trữ trong các mô mỡ.Trigyceride phần lớn do thực phẫm mang vào và phần còn lại
do cơ thể tự tổng hợp qua tiến trình chuyển hóa năng lượng.
Trong máu, Triglyceride được 1 loại
lipoproteincó tỷ trọng thật thấp chuyễn
vận, đó là VLDL ( very low density
lipoprotein ) . Củng như
chất béo bảo hòa, triglyceride củng rất xấu. Hàm lượng
Triglyceride cao trong máu sẻ dẩn đến các bệnh về tim mach. Bánh,kẹo ngọt, đường
và rượu đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng
Triglyceride trong máu. Vận động và tập thể dục thường
xuyên sẽ làm giãm Triglyceride xuống đồng thời củng giúp làm tăng cholesterol tốt
lên và làm giãm cholesterol xấu xuống.
Chất béo
Trans ( trans fat ) là gì
? Kỹ nghệ thực phẩm và bánh kẹo
thường sử dụng nhửng loại dầu thực vật đặc
biệt trong việc sản xuất. Các dầu nầy được
thêm Hydrogen qua phương pháp Hydrogenation, nhầm mục đích đem chúng từ thể lõng sang thể bán lõng hoặc
thể rắng chắc. Đặc điễm của của dầu hydrogenated
là giúp cho món hàng không trĩnh mỡ, tươi ráo và hấp dẩn
người tiêu thụ. Phương pháp hydrogenation
đả làm sản sinh ra một loại chất béo không bão hòa rất xấu, đó là trans fat. Nếu các bạn thấy trên nhãn hiệu sản phẫm có đề nhửng câu
như Shortening, hydrogenated, partially hydrogenated vegetable oil thì chắc chắn là nó có chứa cả khối trans fat trong đó rồi. Hiện nay luật lệ chưa
bắt buộc nhà sản xuất phải ghi số lượng trans fat trên món hàng. Trên nhản hiệu
dinh dưỡng ( Nutrition Facts)
chúng ta thường thấy có ghi Total
fats ( tổng số chất béo ), Saturated
( chất béo bảo hòa ), cholesterol , monounsaturated ( chất béo không bảo hòa dạng đơn thể, có nhiều trong dầu olive, dầu canola) và polyunsaturated ( không bảo hòa dạng đa
thể, có nhiều trong dầu hoa hướng dương
sunflower, dầu đậu nành soya,dầu bắp ).
Chất béo không bão hòa ( unsaturated)
có nhiều trong các loại dầu thực vật, được xem như
nhửng chất béo tốt. Trans fat có rất
nhiều trong bánh ngọt, donuts, muffins,
trong các loại kẹo, chocolat, chips, cookies, crackers, banh mì croissant,
peanut butter, và cả trong margarine loại cứng được
làm từ dầu hydrogenated vegetable oil
và vv….. Chất béo bảo hòa và trans
fat, cả hai đều rất xấu.
* Hamburger ( 101 g )
Calories 246 , Fat 7.9 ,
Carbohydrate 31 g
* Cheeseburger ( 121 g) Cal 320, Fat 13 g, Carb 35 g
* QuarterPound with cheese (200 g), Cal 530, Fat 30 g, Carb 38 g
* Big Mac
(216 g ) Cal 560, Fat 31g , Carb 45 g
* Chicken Mc Nugget ( 6) Cal 290, Fat 17 g, Carb 15 g
* Egg Mc Muffin ( 136 g ) Cal
290, Fat 12 g, Carb 27 g
* Fries ( medium,111 g) Cal 354 , Fat 17 g , Carb 47 g
· Whopper ( 270 g ) Cal 640, Fat 39 g, Carb 45 g
· Whopper with cheese Cal 1010, Fat 67 g , Carb 47 g
· Big fish Sandwich Cal 720, Fat 43 g, Carb 59 g
· French fries ( 116 g ) Cal 400, Fat 21g, Carb 50 g
· Chocolate shake ( 284 g) Cal
320, Fat 7 g, Carb 54 g
· Chicken breast ( 153 g ) Cal 400, Fat 24g, Carb 16 g
· Cole Slaw ( 142
g ) Cal 180 , Fat 9 g, Carb 21 g
* 1 slice thin
crust cheese ( 99 g ) Cal 253, Fat 11 g,
Carb 29 g
· Burrito Supreme ( 9 oz ) Cal 440, Fat 19g , Carb 51 g
· Taco Salad ( 19 oz ) Cal 850, Fat 52 g, Carb 65 g
· 6” Classic Italian sandwich Cal 688, Fat 39g, Carb 47 g
Fast food hay
Junk food ?
|
|
Junk food ( tạp phẫm ? ) là danh từ người
ta thường dùng để gán cho các loại thức
ăn và thức uống vô bổ vì chúng chứa
toàn là colories rõng ( empty calories
). Nét chính của junk food là nhiều đường ( bánh,kẹo, chocolat ), nhiều mỡ dầu, nhiều
hóa chất bão quãn, nhiều muối ( thí dụ các gói Chip ), nhiều gaz ( pepsi, coke, soda vv…) nhưng lại
chứa rất ít, hoặc không có các chất xơ, khoáng và
vitamins. Thật ra rất khó phân biệt ranh giới giửa junk food và fast food.
Junk food có thể là fast food và ngược lại. Xả hội Âu Mỹ đả bị Fast food và junk food tràn ngập khắp
mọi nơi.
|
Phong trào Slow food ( thức ăn chậm ) đả được khởi xướng
lên đầu tiên ở bên Ý vào năm 1989.Ngày nay, phong trào nầy đả lan rộng khắp thế
giới. phương châm của họ là : Ê ! hảy chậm chậm lại
nào .( Stop, slow down ). Hảy sống cho
thoãi mái, cho chẫm rãi để có thì giờ thưỡng thức đúng
mức hương vị các món ăn thuần túy
của quê hương mình.Đối với Tây phương họ kêu
gọi mọi người nên trở về nguồn với những món ăn
chế biến từ nhửng nguyên vật liệu nuôi trồng
theo lối thiên nhiên không có trụ sinh và hóa chất nào cả. Họ hô hào mọi
người hảy tẩy chay Fast food, vì chúng chỉ là sản phẩm của kỹ nghệ mà thôi. Họ cho rằng,Fast
food đả tước mất cái gu riêng biệt ỏ mổi cá
nhân chúng ta. Thật vậy, ăn môt cái big Mac ở New York, ở Montréal hay ở Paris
củng không có mấy gì khác nhau cả.Trên lý thuyết thì họ củng có lý, nhưng không
thực tế, có vẻ mơ hồ quá. Ai dám cam đoan slow food là
nhửng món hoàn toàn tinh khiết và tốt cho sức khoẻ. Mở, dầu, đường,
muối, nếu bị lạm dụng,thì dù ở fast food hay ở slow food đều nguy hiễm cho sức khỏe y nhau. Vấn đề quan trọng nhất
là làm sao thay đổi được
cách sống, nếp sinh hoạt của mọi người
củng như phải làm thể nào dể họ thay đổi cái suy nghĩ
để có ý thức hơn về phép dưỡng
sinh. Không phải là chuyện dể đâu.
Tại
Hoa Kỳ, cứ bốn người thì có một người
mập phì.Tình trạng nầy càng đáng ngại hỏn ở giới trẻ. Từ 20 năm nay số trẻ em mập đả tăng gắp
đôi. Cơ quan Y Tế quốc
tế ( WHO ) gọi hiện tượng nầy là dịch mập phì. Một số bệnh
ngày xưa chi thấy ở người lớn, như bệnh
tiểu đường loại II, nay củng thấy xuất hiện lác đác ở trẻ
con. Mọi người đều cho rằng chính Fast food là một
trong nhửng nguyên nhân gây mập. Thật vậy, Fast food làm cho con người
ghiền cái ngọt và cái béo. Các phần Fast
food bán ra không ngừng gia tăng khối lượng và kích
thước thêm lên mãi để trở thành supersize. Mua nhửng
phần thức ăn nầy có lợi hơn về giá cả so với
nhưng phần bình thường. Mua theo
lối tam hợp ( TRIO ),như BigMac+Coke+Fries củng nới hỏn là
mua riêng rẻ từng món một. Mua 1 cái Pizza Xtra Large được
tặng thêm chai 2L Pepsi, và món hàng được đem giao tận
nhà trong vòng có 30 phút… Bạn đi Ciné, chỉ được
đem vào rạp hát những thức ăn thức uống do
chính họ bán ra tại cửa rạp mà thôi, mà món nào món nấy, củng như thùng popcorn
đầy bơ, bự tổ chãng
thấy mà phát sợ đi. Người tiêu thụ riết rồi củng quen mắt với
nhửng món Fast food khổng lồ nầy, và thấy
chúng củng bình thường. Ăn nhiều, ăn thường
xuyên thì dể mập và dể bệnh mà thôi. Vậy thế nào gọi là mập phì ? Người ta sử dụng
công thức BMI ( body mass index ) để
tính.
BMI =
----------------------------------------------------------------- X 10
000
( chiều cao
tính bằng cm ) X ( chiều cao bằng cm)
Ở người trưởng
thành BMI =18.5- 24.9
tốt, bình thường
( normal )
BMI = 25 – 29.9
thừa cân, dư kí , mát da mát thịt ( overweight), cẩn thận.
BMI = từ 30 trở lên,
mập phì ( obesity), nguy hiễm, coi chừng bệnh
đó.
BMI = dưới 18.5, ốm quá, thiếu cân, suy dinh dưỡng
( underweight). Có thể xin job làm người
mẩu.
BMI chỉ cho chúng ta 1 ý niệm tương đối
về tình trạng mập ốm mà thôi. Một lực sĩ vai u thịt bắp có thể có cùng trị số
BMI như một người bình thường,
nhưng chúng ta không thể đánh giá sức khõe của
họ gióng nhau được, vì tỷ lệ phân bố chất mỡ trong cơ thể
của họ khác biệt nhau. Tỷ lệ mỡ trung bình của nam là 18%-22%, của nử là
20%-27%. Nếu tỷ lệ nầy vượt trên 25 % ở
đàn ông và trên 30 % ở đàn bà thì không tốt, có nhiều nguy cơ bệnh
tật. Ngoài ra cũng có thể sử dụng tỷ lệ đo vòng eo và vòng mông ( WHR- Waist
Hip Ratio ). WHR phải dưới 0.85 ở các bà,và dưới
0.95 ở các ông. Chĩ số nầy càng lớn thì nguy cơ các
bệnh về tim mạch, áp huyết,cholesterol, tai biên mac máu não và bệnh tiểu đường
càng cao. Mập bụng, còn gọi là bụng bia, thùng nước
lèo to
có dạng trái táo ( apple shape ) nguy hiểm hơn mập
ở mông và đùi, có dạng trái lê ( pear shape ). Các ông thường
mập theo dạng trái táo còn các bà thì thường mập kiểu
trái lê. Theo thống kê, bệnh mập phì hằng năm đả giết hại vào khoảng 300.000 người
tại Hoa kỳ, đồng thời nó củng kéo
theo một y phí khoãng 100 tĩ dollars. 13% trẻ em sống tại Mỹ Quốc đều bị mập
phì. Một hai năm về trước, một số người
mập ở Hoa Kỳ đả lôi các nhà hàng nổi tiếng trong lảnh vực Fast food ra tòa để
mong xin được bồi thường
thiệt hại. Nhưng chuyện củng không kết quã vì tòa
án đả bác bỏ lời buộc tội của họ.Kỹ nghệ Fast food quả thật rất là mạnh. Một dự luật đả được
họ vận động để đệ nạp lên thượng viện Hoa
Kỳ nhằm mục đích miển trách nhiệm cho kỹ nghệ Fast food về tình trạng mập phì
trong xã hội. Lý luận của giới nầy là họ chỉ đáp ứng lại luật cung cầu mà thôi. Người
tiêu thụ có tự do và toàn quyền quyết định những gì mình nên ăn. Nhà hàng Mc
Do củng
có chủ trương giúp khách hàng trong việc lựa chọn
nhửng món ăn một cách sáng suốt. Tại mổi điạ điểm Mc Do đều có phổ biến bản tài liệu về thành phần dinh dưỡng của tất cả các món ăn và thức uống củng như của
các nguyên vật liệu đả được sử dụng. Họ
củng có bán những menu nhẹ ( Light,
healthy ) ít mỡ, ít đường
cho nhửng ai quan tâm đến sức khõe.
Sự Chuyễn
Biến Của Nghành Fast
Food
Nhận thấy dân
chúng càng ngày càng nhạy cãm đối với vấn đề ăn uống nên kỹ nghệ Fast Food cũng
phải chuyễn biến theo nhận thức mới của người
tiêu thụ. Nhan nhãn người ta thấy xuất hiện nhửng mỹ từ mới trong menu như :
Santé,Healthy, Light, Low fat, Low carb
( chứa ít chất bột đường), Low
calories, Diet, Cholesterol free, Bio,Organic
( thực phẩm được chế biến từ nguyên liệu được
nuôi tròng 1 cách thiên nhiên, không có dùng trụ sinh hoặc hóa chất ), no GMO, Genetically modified
organism ( không sử dụng nhửng nguyên
liệu đả bị làm thay đổi gene ),
Vegetarian,Veggie ( thực phẩm chay ), Hormon free ( thịt không có chứa
hormon ), Vegetable & Grain fed chicken (gà nuôi toàn bằng hạt, không có trộn thêm bột thịt,bột xương lấy
từ thú vật vì sợ nhiễm bệnh bò điên ),
và biết đâu trong tưong lai củng dám có nhửng câu quảng cáo như ESB free (chỉ dùng thịt bò làm từ những thú khỏe
mạnh không mắc phải bệnh Bò điên ), Hamburger not irradiated ( thịt không có bị xạ
chiếu để diệt trùng ) vv…..Chúng ta tự hỏi
có phải thật sự họ quan tâm đến sức khỏe của người
tiêu thụ hay đây cũng chỉ là một mánh khóe khuyến mãi marketing mà thôi.
|
|
Cuộc sống quá ư là vội
vàng gấp rút đả ảnh hưỡng
mạnh mẽ đến tập quán ăn uống của dân chúng tại Bắc Mỹ. Giới trẻ thì làm biếng
vận động, tối ngày cứ miệt mài trước màn ảnh
tv hay computer. Hậu quã tất yếu là
đua đến hàng triệu người bị béo phì, oversize. Thời giờ
là vàng bạc mà ! Các bệnh về tim mạch,
áp huyết cao, cholesterol cao, tiểu đường,
củng nhủ một số bệnh cancer, như cancer ruột
già,và cancer vú là chuyện đương nhiên mà thôi.
Người Việt chúng ta, sống trên vùng đất nước
nầy, ít nhiều cũng phãi chịu cùng chung số phận trên.
|
Trong
mọi gia đình, trong đám bạn bè gần xa, hoặc cả chính bạn và tôi củng đả bắt đầu
có người bị vấn đề sức khõe nầy nọ. Cholesterol cao, áp huyết cao,và đường
cao là nhửng âu lo chánh của phần đông trong chúng
ta. Có rất nhiều người
đả bị bệnh tiểu đường rồi, còn không may mắn hơn
thì bị cancer hay bị
tai biến mạch máu não ( stroke ) , và trở thành phế nhân. Củng có
người đả
viển du tiên cảnh từ lâu rồi. Ngoại trừ nhửng người
ăn uống theo chế độ “diet”, và nhửng
ai có vấn đề sức khõe nên phải kiêng cử nầy nọ, còn lại tuyệt đại đa số trong
chúng ta thỉnh thoãng vẩn có thể ăn Fast
food một cách an tâm. Vấn đề là đừng nên ăn quá thường
xuyên không tốt. Phải biết chọn nhửng món thích hợp, ít mỡ dầu, ít đường,
và nên ăn nhửng phần nhỏ bình thường. Phải biết
là dầu, mỡ, chất béo có rất nhiều trong khoai tây chiên ( fries ), nói chung là trong các món chiên hoặc xào,
trong lớp bột áo phía ngoài miếng thịt gà KFC, trong da gà. fromage, sauce mayonnaise,
các loại sauce sền sệt chua chua ngọt ngọt
để chế lên salade và các món thịt
nguội ( salami, bacon, ham, smoked meat, sausage ….) đều chứa rất nhiều chất béo. Ngoài ra củng nên cẩn thận
với các món ăn của ta củng như của các nhà
hàng Tàu có chứa nhiều mở dầu
vv…Fast food củng có khía cạnh hay của nó, đôi khi củng rất tiện lợi cho
mọi người. Như trường
hợp thình lình bị giử lại hãng để làm overtime, hoặc trường
hợp bị người ta làm nủng, làm eo “ hổng
thèm nấu cơm đâu ” thì
cũng không sao, Sin Problema ! mình cứ việc order Pizza mà ăn tự nhiên không mặc cãm tội lổi gì
hết.
Tham thực cực
thân ! con người tự đào lấy mồ bằng chính răng của
mình . Thật vậy, các nhà khoa học đều nhìn nhận rằng hết 60% bệnh tật đều bắt
nguồn từ thức ăn và lối sống của con người
mà ra. Nếu muốn sống lâu, sống khõe thì không gì xác đáng hơn
là nên noi theo ý kiến rất hữu lý của bác sỉ Dewitt Goodman ( đai học Columbia
) :
“ Mỗi người
phải tự quyết định lấy và phải biết lựa
chọn giửa cái ngon, cái khoái khẩu với cái tốt, cái bổ ích cho sức khõe”./.
